Ngôi nhà có tuổi thọ lâu đời nhất ở Bình Định

Công nghệ phòng mối giúp những ngôi nhà cổ có thể tồn tại hàng trăm năm. 

Ngôi nhà cổ của ông Huỳnh Thế Phú (thôn Hoà Cư, xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định) có tuổi thọ hàng trăm năm. Thời gian đã làm ngôi nhà xuống cấp vì mối, mọt nhưng không hề làm phai mờ nét văn hóa, kiến trúc độc đáo của ngôi nhà cổ có tuổi thọ lâu đời nhất ở Bình Định.
Ngôi nhà cổ có kiến trúc giống nhà rường ở Huế được xây theo phong cách "ba gian, hai chái". Kiến trúc nhà rường cột, kèo, cửa, song... bằng gỗ thanh thoát nhưng dáng vẻ trầm mặc. Cột, kèo được làm bằng gỗ quí. Trên từng vì kèo, con đội, bình phong được điêu khắc tinh xảo với những giao, long, hoa quả, bát bửu, dải lụa và một số tấm gỗ được chạm khắc nhiều nét hoa văn đẹp mắt. Mặt trước là hệ thống cửa ban khoa với một đà gạch cao. Ở chính giữa của 3 gian nhà có treo các bức hoành chạm trổ tinh vi với những câu chữ Hán sơn son thiếp vàng và khảm cẩn. Bốn cột nhà được treo các câu đối bằng chữ Hán khảm trai khá tinh xảo.
diệt mối tận gốc,
Theo TTXVN, điều thú vị là kiến trúc và không gian của ngôi nhà này khá giống với những ngôi nhà cổ có từ 150 đến 200 trăm tuổi ở Làng cổ Phước Tích, huỵên Phong Điền, Thừa Thiên Huế. Nhà có sân vườn rộng, tường nhà được xây khá dày (từ 30 - 40cm), cổng thành được xây kiên cố có lối vào khá nhỏ và đặc biệt phía trong tường thành có hàng cây chè tàu được trồng sát nhau tạo một lối đi dẫn vào nhà.

Nhà rường mang phong cách giao thoa giữa kiến trúc của người Việt Bắc Trung bộ với kiến trúc Chăm đã được chủ nhân mới nâng lên một bước cả về kỹ thuật lẫn nghệ thuật. Bên cạnh đó, nhà cổ này còn có kết cấu độc đáo với phần gác cao bằng gỗ phía sau ở gian chính giữa và ở tâm của ngôi nhà có gắn biểu tượng hình Bát quái bằng gỗ (chi tiết này khá giống một số nhà cổ ở Hội An - Quảng Nam) thể hiện sự phát triển về kiến trúc và sự giao lưu giữa các phong cách kiến trúc Á Đông. Do vậy, có thể ngôi nhà này được dựng ở thế kỉ XVIII.

Ông Phú tâm sự: "Ngôi nhà này đã được xây hơn 200 năm trước. Rất nhiều người đã tìm đến hỏi mua xác ngôi nhà nhưng vì đây là di sản của gia tộc nên chúng tôi kiên quyết bằng mọi giá phải gìn giữ cho con cháu. Tuy nhiên, chúng tôi rất lo vì ngôi nhà ngày một xuống cấp nghiêm trọng".
diet moi
Qua nhiều năm tháng, ngôi nhà đã bị hư hỏng và đã được sữa chữa một phần. Ngói vảy cá bằng đất nung được thay lại bằng loại ngói thông thường; nền gạch đất nung cũ thay bằng gạch men. Tuy nhiên vẫn còn nhiều cột, kèo, cửa đã bị mối, mọt làm hư hỏng ngày càng nhiều. Nhiều tấm gỗ hư hỏng nặng bị dỡ bỏ...

Đây là ngôi nhà cổ duy nhất ở Bình Định có kiến trúc khá độc đáo, ẩn chứa nhiều giá trị văn hóa nhưng chưa được chính quyền địa phương quan tâm để bảo tồn, gìn giữ. Đến nay chưa có cơ quan chức năng nào đến khảo sát để xác định có phải là nhà cổ hay không ?